Breoiteacht an Rí

Do bhí rí ann uair éigint, agus do buaileadh ana-bhreoite go léir é. Bhí sé tabhartha suas chun báis. Ní raibh aon leigheas le déanamh dó, ach aon ní amháin: go gcaithfeadh sé léine a fháil ó dhuine éigint ná raibh aon rud ag déanamh buartha dhó, agus go raibh aigne shuaimhneasach aige: an léine seo a chuir uime agus do chaitheamh, agus go dtiocfadh sé thar n-ais arís ina shláinte chomh maith is a bhí sé riamh.

Sea. Do cheap an rí ná raibh aon mhoill an saghas so léine a fháil, agus do chuir sé amach a mhuintir ag lorg na léine. Bhíodar ag siúl leo agus nach éinne a chasfí orthu d’fhiafróidís de: “An dtabharfá do léine dhúinn i gcóir an rí? Do leigheasfeadh an léine é mura bhfuil aon ní ag déanamh buartha dhuit.”

“Ó, tá mhuise,” a déarfaidís, “fiche rud.”

Thugadar roinnt laethanta mar seo ag cuardach, agus nuair a chídís duine ag amhrán do raighfí féna dhéin, i bhfoirm “Níl aon ní ag déanamh buartha dhó san.” Do neósfadh sé cad a bhí ag déanamh buartha dhó.

Ar aon tslí, do ghabhadar trí shráid a bhí ann, go minic, an fhad a bhíodar ag cuardach, agus do bhí fíodóir istigh i dtigh ann agus níl aon uair a ghabhaidís don doras ná go mbíodh sé ag amhrán. Isteach leo ag triall air.
“A leithéid seo atá uainn,” a dúradar, “agus is dócha go dtabharfair dúinn do léine, mura bhfuil aon ní ag déanamh buartha dhuit, agus deabhraíonn tú ná fuil mar bíonn tú ansan i gcónaí ag amhrán, agus tú go meidhreach duit féin!”
“A’ d’iarraidh a bheith ag scaipeadh na buartha atáim,” a dúirt sé, “leis na hamhráin sin. Níl ach coicís ó imigh mo bhean uaim le fear eile, agus go deimhin, níl aigne ró-shuaimhneasach agam ó shin.”

Bhíodar ag filleadh abhaile, agus teipithe orthu aon duine a fháil ná go raibh rud éigint ag déanamh buartha dhó. Do chonaiceadar stracaire fir istigh in imeall coille. Do bhí tine bhrosnaigh déanta aige agus lon dubh ar bhior aige á rósta leis an dtine: port breá feadaíola aige.
“Ragham féna dhéin,” a dúradar; “cá bhfios ná gurb é an fear ceart é?”

Isteach leo ag triall air. “A leithéid seo,” a dúradar: “an bhfuil aon ní ag déanamh buartha dhuit?”
“Ó, an dial blúire ar an dtalamh!” a dúirt sé. “Níl aon bhuairt aigne orm,” a dúirt sé: “táim chomh suaimhneasach im aigne le haon fhear sa dúthaigh. Aon bhuairt níl orm!”
“Is tú an fear a bhí againn á lorg!” a dúradar. “Féadfairse an rí a leigheas: ach caithfir do léine a thabhairt dó. Sin é an leigheas atá tabhartha dhó ar aon tslí ag dochtúirí.”
“Airiú, do thabharfainn is fáilte,” a dúirt sé, “ach fiú amháin níl pioc den léine agam le blianta, ná aon ní agam a chuirfeadh umum í. Agus ina dhiaidh san,” a dúirt sé, “tá aigne shuaimhneasach agam, agus gan aon ní ag déanamh buartha dhom.”

B’éigint dóibh filleadh abhaile, agus tar éis a raibh cuardaithe acu do theip an saghas so fir a fháil, ach an t-éinne amháin.

Agus nách ait an saghas duine go raibh aigne shuaimhneasach aige – fear ná raibh pioc den léine air! Agus an chuid eile go léir: fuíollach saibhris acu agus gan aon easnamh orthu, agus buairt nó guairneán aigne éigint orthu i gcónaí.

Theip an rí a leigheas nuair a theip an saghas so duine a fháil. Ach dá mbeadh pioc don léine ar stracaire an lon duibh do bhí an rí leighiste aige!

 

a-Th. 844
The search for a remedy for a king’s illness-the shirt of a happy and care-free man. The king’s messengers, having spent many days in fruitless enquiry, hear a beggar singing over his wayside fire. On assuring them that he has not a care in the world, they ask him for his shirt, but the poor man replies regretfully that he has not got one at all.

This and other printed versions listed in FFC 188 are from literary sources-a school-book or a paper.

Freagra